De voor- en nadelen van Verlengde Private Aansluitingen (VPA's)

Het aandeel elektrische auto's in Nederland neemt op dit moment sterk toe en het doel is dat in 2030 alle nieuwe auto's emissievrij zijn. Om dit te realiseren moet de laadinfrastructuur ook meegroeien. Naast publieke laadpalen kan de laadinfrastructuur groeien door private aansluitingen, zoals bijvoorbeeld een Verlengde Private Aansluiting (VPA). 

Wat is een VPA?

Een VPA is een privaat laadpunt voor een elektrisch voertuig op openbaar terrein waarbij gebruik wordt gemaakt van een private stroomvoorziening. Een VPA bestaat vaak uit een laadkabel die over de stoep, weg of andere publieke grond wordt gelegd om vanaf privéterrein een publieke parkeerplek te bereiken.

Er zijn verschillende technische oplossingen om een VPA te realiseren. De meest gebruikelijke is een kabelgoot, waarin de laadkabel vastgelegd wordt om struikelgevaar te voorkomen. Een andere optie is het ondergronds aanleggen van de laadkabel. Deze dienen echter wel op een diepte van 50 centimeter aangelegd te worden, waardoor een KLIC-melding noodzakelijk is.

Voor- en nadelen van een VPA

In 2022 publiceerde het Nationaal Kennisplatform Laadpaalinfrastructuur een Afwegingskader VPA's om beleidsmakers handvaten te geven rondom deze procedures. Hierin worden verschillende afwegingen genoemd:

• Ruimtelijke afwegingen (onder andere de impact op en de toegankelijkheid van de openbare ruimte)
• Juridische afwegingen (aansprakelijkheid, relatie met een eventuele concessie)
• Organisatorische afwegingen (binnen de gemeente)
• Financiële afwegingen (kostentechnisch plaatje)
• Technische- en veiligheidsafwegingen (struikelgevaar, druk op ondergrondse infrastructuur)

Om deze afwegingen goed te kunnen maken voor het al dan niet toestaan van privaat laden in de publieke ruimte, is het belangrijk om inzicht te hebben in de voor- en nadelen van VPA’s voor een gemeente. Voordelen die Stantec ziet voor VPA’s zijn: 

• Bewoners zonder oprit kunnen door middel van een VPA hun elektrisch vervoersmiddel opladen met hun eigen stroom. Hierdoor zijn minder laadpalen in de openbare ruimte nodig.
• Privaat laden in de openbare ruimte kan voordeliger zijn voor de gebruiker, omdat deze tegen het reguliere stroomtarief kan laden. 
• Privaat laden in combinatie met eigen opwek (bijvoorbeeld door zon op het dak) is een goede manier om netcongestie op wijkniveau tegen te gaan. 

En nadelen zijn:

• VPA’s zorgen voor risico's en verantwoordelijkheden voor de gemeente, maar de gemeente heeft er minder invloed op omdat het een private aansluiting betreft. 
  
• Risico op het onofficieel ‘reserveren’ van een openbare parkeerplek voor de woning en/of eventuele kabels over het trottoir in de openbare lader.  
  
• Voor private kabels die dieper dan 40 centimeter door de grond aangelegd worden, moet een KLIC-melding worden gedaan. 

De interesse in en aanvragen voor VPA’s stijgt door de groeiende elektrificatie van auto's. Veel gemeenten en andere beleidsmakers zijn terughoudend met het verstrekken van toestemming voor VPA's. De Nationale Agenda Laadinfrastructuur (NAL) constateert dat het voordeel dat een individu heeft door een VPA vaak niet opweegt tegen de nadelen van het collectief, maar dat VPA’s in sommige (vooral landelijke) gebieden kunnen bijdrage aan het laadnetwerk. Het is dan wel belangrijk dat de gemeente goede afwegingen maakt met betrekking tot ruimtelijke, juridische, organisatorische, financiële en technische aspecten. 

Een gemeente kan in het kader van VPA verschillende soorten eisen stellen:

• Aanvraag van een VPA
• Vormgeving van een VPA
• Techniek en veiligheid rondom VPA
• Standaarden en normen bij VPA

Deze eisen kunnen door middel van een pilot getest worden en uiteindelijk vastgelegd worden in een beleidsregel voor VPA’s. Deze beleidsregel kan daarmee ook direct opgenomen worden in een nieuw vast te stellen of een herzien beleidskader voor laadinfrastructuur.

Wat kan Stantec hierin betekenen?

Stantec biedt advies op maat bij het maken van een plan voor laadinfrastructuur, inclusief VPA’s. Dit doen wij door onze kennis over innovaties binnen de laadinfrastructuur te combineren met onze advieservaring voor gemeenten. Door samen met u en initiatiefnemers in gesprek te gaan kunnen wij oplossingen bieden voor de technische en juridische vraagstukken die een VPA-pilot of beleidsregel oproepen.

Meer weten over VPA’s en ander beleid rondom elektrisch vervoer? Neem dan contact op met Rick Stegeman of Anne de Vries.