Vier onmisbare kenmerken van een succesvol zwerfafvalplan
02 november 2020
02 november 2020
Al geruime tijd helpt Stantec met het opstellen en uitvoeren van toekomstbestendige zwerfafvalplannen, ook voor 2023 en daarna. Dat kan best lastig zijn. Waar moet je aan denken?
In dit artikel wordt u meegenomen door de gemeentelijke trends die invloed hebben op zwerfafval, de voorwaarden voor een goed plan en de borging van een goede aanpak. Wilt u zelf eens sparren over uw aanpak? Neem dan contact met ons op, we denken graag met u mee.
Het gemeentelijke landschap om zwerfafval verandert snel. De Omgevingswet is op komst, er komt statiegeld op kleine flesjes en er is steeds meer lokale inspraak van burgers middels de ‘Right To Challenge’ of burgerparticipatie. Zwerfafvalplannen staan niet los van deze ontwikkelingen maar kunnen deze juist versterken. Verbindt daarom uw aanpak door synergie te vinden met maatschappelijke agenda’s, gemeentelijke duurzaamheidsambities en initiatieven die zich inzetten voor een betere stad. Zo bereik je meer en verbind je de noodzaak van schoon met een hele, veilige en gezonde stad.
Zwerfafvalplannen moeten slim zijn. Wanneer u nieuwe maatregelen wilt uitvoeren, bedenk dan altijd waarop u de effectiviteit en het succes wilt beoordelen. Doe dit SMART en bij voorkeur met objectieve criteria. Hierdoor bent u in staat om een doordachte afweging te maken, wanneer u de maatregelen wilt borgen binnen de bredere werkzaamheden van een afdeling Beheer Openbare Ruimte of Dagelijks Beheer. Doe dit bijvoorbeeld door zwerfafval met vrijwilligers te registreren met bijv. Litterati voor én na een interventie of actie. Als u dit bij elke maatregel doet, dan heeft u een idee wat het zwerfafval oplevert en kost. Handig, in het geval dat de zwerfafvalvergoeding na 2022 vervalt en u moet overwegen of de kosten van de huidige aanpak uit bijvoorbeeld de Afvalstoffenheffing moeten worden gefinancierd.
We horen het wel vaker: een goed zwerfafvalplan is een gevarieerd plan. Onze ervaring leert dat het organiseren van meerdere verschillende type maatregelen (zoals bijv. communicatie, handhaving en monitoring), een ‘resonantie-effect’ creëert. Wanneer een inwoner op één dag meerdere prikkels ziet die met zwerfafval te maken hebben, zal het thema zich dieper nestelen in het bewustzijn en zal de inwoner zich daardoor beter bewust zijn van de actualiteit en urgentie van het thema. Zo nestelt het onderwerp zich als een inwoner een handhaver een boete ziet uitdelen voor bijplaatsing bij een ondergrondse container en drie uur later een communicatiecampagne ziet waarin tips worden gegeven om bijplaatsing te voorkomen en de oproep om bijplaatsing vooral ook te melden bij de gemeente. De kans op het activeren van deze inwoner wordt daarmee hoger.
Dit is een oproep aan alle gemeenten: verbind het zwerfafvalplan 2021 met huidige maatschappelijke projecten, stel slimme evaluatiecriteria op en zorg voor een gevarieerd pakket. Met een toekomstbestendig zwerfafvalplan wordt de gemeente echt schoner.
Heeft u vragen, geniale ideeën en uitdagingen bij de invoering, of worstelt u juist met welke stappen je het beste eerst kunt zetten? Neem vooral eens contact op, dan kijken we samen of we iets voor u kunnen betekenen. Meer informatie over onze kennis en kunde is beschikbaar op de pagina’s over Afval & grondstoffen.